Cây vươn lên theo ánh sáng, con người vươn lên nhờ tự do

Có những lúc ngồi nhìn một cái cây, mình tự hỏi: vì sao nó chẳng cần đến trí thông minh, nhưng vẫn âm thầm vươn lên, phát triển với sức sống mãnh liệt?

Có lẽ, bởi vì sự trưởng thành là bản năng của mọi sinh mệnh?

Sự tò mò đó khiến mình suy nghĩ rất nhiều, về sự giống và khác giữa con người… và một cái cây.

Cái cây nào cũng đều bắt đầu từ một mầm sống nhỏ bé, ẩn chứa bên trong vô vàn tiềm năng. Và khi tiềm năng đó được nuôi dưỡng đúng cách, gặp những điều kiện thuận lợi, hạt mầm trở thành một cái cây cao lớn.

Và con người, cũng từ một tế bào nhỏ bé, cũng trở thành một cá thể độc lập, biết cảm, biết nghĩ, biết sống.

Cái cây không được chọn nó sẽ mọc lên từ hạt giống nào, được gieo trên mảnh đất nào.

Cũng như con người không được chọn cha mẹ, nơi mình sinh ra, hay những hoàn cảnh đầu đời.

Nhưng khi đã đủ lớn, cái cây bắt đầu kết hoa, sinh trái.

Cũng như con người, khi đủ trưởng thành, bắt đầu tạo ra giá trị.

Khoảnh khắc ấy, cả cây và người đều đang thực hiện sứ mệnh tự nhiên của sự sống: vươn mình, phát triển, và lan tỏa.

Điều khiến mình luôn thấy kỳ diệu là: sự sống dường như mang trong nó một ý chí tự thân để vươn lên.

Một hạt mầm dù nhỏ đến đâu, nếu còn một chút ánh sáng và chút hơi ấm, nó vẫn tìm cách đâm chồi.

Cũng như con người dù có lúc rơi vào bóng tối, vẫn có một phần trong ta muốn sống, muốn tốt hơn, muốn được lớn lên.

Sự phát triển, vì thế, không chỉ là mục tiêu, mà là bản năng của sự sống. Sống trì hoãn, sống an phận, sống trong sợ hãi hay quá nhiều “overthinking”, thực chất là đang đi ngược lại với tự nhiên của chính mình.

…

Nhưng, khác với cái cây, con người sống trong một thế giới phức tạp hơn rất nhiều. Chúng ta có cảm xúc, có mâu thuẫn, có những giới hạn và định kiến. Dù là từ bên ngoài: gia đình, xã hội, sự đánh giá, hay là từ bên trong: nỗi sợ, sự tự ti, sự lười biếng, hay cả niềm tin rằng “mình không thể”.

Cái cây chỉ cần ánh sáng, nước, dưỡng chất để vươn lên. Nhưng con người thì còn cần đến cả ý chí và sự nỗ lực.

Và chính ở đây, chúng ta hơn cái cây ở chỗ: con người có tự do lựa chọn.

Chúng ta có quyền lựa chọn:

• Môi trường để phát triển: nếu nơi cũ không còn phù hợp, ta có thể đi tìm môi trường mới.

• Chiều hướng phát triển: ta muốn trở thành “cây cam” hay “cây táo”? Muốn đi theo con đường nào, tạo ra giá trị gì?

• Khía cạnh bản thân muốn phát triển: trí tuệ, cảm xúc, kỹ năng, tư duy hay vốn sống, v.v…

• Tốc độ phát triển: nhanh hay chậm, mạnh mẽ hay từ tốn, tùy thuộc vào khát vọng và định hướng của chính mình.

...

Như Viktor Frankl từng viết trong Man’s Search for Meaning:

“Giữa kích thích và phản ứng có một khoảng trống. Trong khoảng trống đó, chúng ta có quyền lựa chọn phản ứng của mình. Và trong phản ứng đó, là sự trưởng thành và tự do của chúng ta.”

Cái cây không có sự lựa chọn, nhưng bạn thì có.Vậy một trong số những câu hỏi quan trọng nhất mà chúng ta có thể tự vấn, đó là: ta sẽ dùng quyền tự do lựa chọn ấy của mình như thế nào?

Để đứng yên, hay để trưởng thành?

Để tồn tại, hay để thật sự “sống”?

Cosmic Writer